Na een enthousiast youtube verslag van Wim Winters over de bouw van ‘zijn’ pianoforte in het atelier van Joris Potvlieghe, vroeg ik een bezoek aan voor de leden van Early Music. Samen met Liselotte Sels trok ik naar het landelijk gelegen Tollembeek. Orion staat aan het firmament.
Het licht brandt in het atelier : een omgebouwde schuur van een prachtig gerestaureerde hoeve.
Joris leidt ons rond en begint bij het majestueuze orgel dat in aanbouw is, en waar door de omvang niet naast te kijken is. Dit orgel wordt zonder enig compromis gebouwd op traditionele en ambachtelijke wijze, gebaseerd op onderzoek van historische instrumenten. We worden ingewijd in zwaluwstaart-verbindingen en leren alles over gedrevelde pen-/gatverbindingen. Ook het belang van het gebruik van ‘warme’ lijmsoorten, ambachtelijk smeedwerk, het verwerken van uitgelezen hout- en ledersoorten komt aan bod. We zijn zwaar onder de indruk van de uiterste precisie en doorgedreven detaillering tot in het kleinste pennetje. Wat een voorrecht voor een organist die dit instrument zal mogen inspelen ! Daar wil ik bij zijn.
Na het orgel, komt de pianoforte voor Wim Winters in het vizier. De reconstructie is gebaseerd op een oorspronkelijk instrument in erbarmelijke staat, maar helemaal volledig, een soort Özti of ijsmummie … Wim kan niet wachten om de facsimile in gebruik te nemen.
En van de pianoforte schuiven we door naar het klavichord waarvoor Joris een passie ontwikkeld heeft.
Op een bouwtekening aan de muur zien we dat de bouw van instrumenten gebaseerd is op een cirkel waaruit alle verhouding worden afgeleid, o.m. door toepassing van de ‘Gulden Snede’-verhouding. De maatgeving wordt ontwikkeld uit het twaalfdelig stelsel en wordt toegepast in de mensurering, in het opstellen van de verhoudingen evenals in tal van visuele aspecten. Meer info hierover is te vinden op de site van Joris.
De meester-bouwer vertelt vol vuur over de selectie van hout voor de klankbodems in de Haut-Jura dat niet verzaagd wordt, maar gekliefd waardoor de nerfrichting van het hout intact blijft en het hout zijn struktuur bewaart wat je ziet aan een zilveren glinstering.
We krijgen een blik op de droogzolder, en verlaten het atelier om de warmte van de open haard op te zoeken. De kerstboom en kerststal zijn nog in vol ornaat, en de poezen snorren bij het vuur. Kathy ontvangt ons met heerlijke thee.
We maken nog kennis met een zijsprongetje van Joris : het bouwen van high end luidsprekers en versterkers : een Rolls Royce uitvoering van wat er bij u en mij in de woonkamer staat.
Liselotte heeft bladmuziek bij : Bach, J.S. en Bach C.Ph.E. en ze krijgt nog de gelegenheid om het klavichord dat in de muziekkamer opgesteld is, uit te proberen, weliswaar véél te kort.
We moeten tijdig de terugweg aanvatten want mijn cambio is maar gereserveerd tot middernacht en ik zie onze koets niet graag in een pompoen veranderen.
Maar voor we vertrekken stopt Cathy ons nog een CD toe van Miklos Spanyi met ‘solo keyboard music‘ van C.Ph.E. Bach.
Thuis droom ik weg bij de meest subtiele klanken …
Dank Joris en Kathy voor de onvergetelijke avond !
Comments RSS Feed